Theo quy định mới về bảo hiểm xã hội – Luật 41/2024/QH15 và Nghị định 158/2025/ND-CP:

• Tiền lương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc là tiền lương tháng, bao gồm tiền lương theo công việc hoặc chức danh, các khoản phụ cấp và các khoản bổ sung khác được trả định kỳ và ổn định theo thỏa thuận.
• Trong đó, các khoản bổ sung khác xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương, được thỏa thuận trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương; không bao gồm các khoản bổ sung khác phụ thuộc hoặc biến động theo năng suất lao động, quá trình làm việc và chất lượng thực hiện công việc của người lao động.

Vấn đề đặt ra là các khoản phụ cấp cũng có tính chất cố định như tiền ăn, tiền xăng xe, tiền điện thoại, tiền đi lại… thì có phải nộp bảo hiểm không?

Theo trả lời của cơ quan bảo hiểm xã hội Việt Nam trên website thì:

“Căn cứ quy định tại khoản 5 Điều 3 của Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH ngày 12/11/2020 của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về nội dung của hợp đồng lao động, Hội đồng thương lượng tập thể và nghề, công việc có ảnh hưởng xấu tới chức năng sinh sản, nuôi con, đối với các chế độ và phúc lợi khác như thưởng theo quy định tại Điều 104 của Bộ luật Lao động, tiền thưởng sáng kiến; tiền ăn giữa ca; các khoản hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại, tiền nhà ở, tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ; hỗ trợ khi người lao động có thân nhân bị chết, người lao động có người thân kết hôn, sinh nhật của người lao động, trợ cấp cho người lao động gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác thì ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động. Theo đó, các khoản này không phải là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác và không thuộc tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc.”

Thực tế tại các hội thảo về vấn đề này, các chuyên gia về lĩnh vực bảo hiểm xã hội và các cán bộ của cơ quan bảo hiểm, đang hướng dẫn theo hướng: bản chất các khoản đó là các khoản phụ cấp không mang tính chất tiền lương, tiền công mà mang tính chất phúc lợi, bù đắp cho người lao động, nên các khoản đó không chịu bảo hiểm xã hội.

Tuy nhiên, nếu xét theo câu chữ tại Luật 41/2024/QH15 và Nghị định 158/2025/ND-CP thì vẫn có rủi ro phải chịu bảo hiểm xã hội đối với các khoản bổ sung khác (tiền ăn, tiền xăng xe, điện thoại, …) được thỏa thuận trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương. Việc diễn đạt nội dung các khoản này trong hợp đồng dẫn tới hiểu nhầm khoản này có tính chất như tiền lương, tiền công sẽ dẫn đến rủi ro chịu bảo hiểm với các khoản này là rất cao.

Khuyến nghị: Các doanh nghiệp cần rà soát rất kỹ về nội dung hợp đồng lao động để tối ưu được chi phí bảo hiểm cho doanh nghiệp.

Tham khảo: